İran’ın Rusya’ya silahlı insansız hava aracı (SİHA) sattığına dair iddialar, Kiev-Tahran ilişkilerinde gerilime neden oldu.
Konuya dair İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan açıklama yaptı.
İran Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, Abdullahiyan, Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ile Ukrayna’daki durum ve iki ülke arasındaki ilişkilerin ele alındığı telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
“Rusya ile iyi ilişkilere sahibiz”
Görüşmede, İran’a ait silahların Ukrayna’daki savaşta kullanıldığına dair iddiaları reddeden Abdullahiyan, “Rusya ile iyi ilişkilere sahibiz ve geçmişte savunma iş birliğimiz oldu ancak Ukrayna’daki savaşa yönelik politikamız, ülkelerin toprak bütünlüğüne saygı duymak, çatışan taraflara silah sağlamamak ve savaşı durdurmaktır.” ifadelerini kullandı.
“Teknik görüşmelere hazırız”
İran’ın “dış politikasının tamamen açık olduğunu ve savaş karşıtlığına dayandığını” savunan Abdullahiyan, İran silahlarının Ukrayna’da kullanıldığına dair iddiaları araştırmak için “herhangi bir aracıya ihtiyaç duymadan iki ülke arasında askeri uzmanların katılımıyla teknik görüşmeler yapmaya hazır olduklarını” vurguladı.
Abdullahiyan, Ukrayna’nın “bazı aşırı Avrupalı politikacılardan etkilenmemesi gerektiğini” ifade ederek, ülkesinin Ukrayna-Rusya arasında ateşkesin sağlanması için yardıma hazır olduğunu Ukraynalı mevkidaşına iletti.
Ukrayna: Başkalarının etkisi altında hareket etmiyoruz
Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba ise iki ülke heyetleri arasında teknik askeri görüşmelerin önemli olduğunu söyledi.
Ülkesinin dış politikasında bağımsız hareket ettiğini ifade eden Kuleba, “Başkalarının etkisi altında hareket etmiyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
İran’ın SİHA gönderdiği iddiaları
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, 11 Temmuz’da Beyaz Saray’da yaptığı açıklamada, İran’ın yakın zamanda Ukrayna savaşı için Moskova’ya aralarında silahlı olanların da bulunduğu yüzlerce İHA göndereceğine ve Rus askerlerine İHA eğitimi vereceğine dair ellerinde istihbarat olduğunu söylemişti.
Kiev yönetimi, Rusya’nın 17 Ekim’de başkent Kiev’e SiHA’larla düzenlediği saldırının İran tarafından Rusya’ya verilen Şahid-136 tipi kamikaze insansız hava araçlarıyla gerçekleştirildiğini duyurmuş ve İran ile diplomatik ilişkileri tamamen kesmeye hazırlandığını açıklamıştı.
Rus Sözcü Peskov’dan yalanlama
AA’nın haberine göre, Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov ise yaptığı açıklamada, Ukrayna’da İran SİHA’larının kullanıldığına yönelik iddiaları yalanlamıştı.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Vedant Patel de 18 Ekim’deki basın toplantısında, İran silahlarının Ukrayna’da askeri ve sivil hedeflere karşı kullanıldığına dair çok geniş kapsamlı kanıtlara sahip olduklarını ve Washington’un faillere karşı yaptırım uygulayabileceğini söylemişti.
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani ise aynı gün konuyla ilgili yaptığı açıklamada, iddiaları bir kez daha yalanlayarak, bu ithamların giderilmesi için Ukrayna ile görüşmeye hazır olduklarını duyurmuştu.
“Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararına aykırı”
Washington Post gazetesi, ABD ve Batılı güvenlik yetkililerine dayandırdığı haberinde, İran’ın Rusya’ya SİHA’ların yanı sıra füzeler de gönderme konusunda anlaştığını yazmıştı.
ABD, İngiltere ve Fransa, İran’ın Rusya’ya silah sistemleri satmasının 2015’te imzalanan nükleer anlaşmayı destekleyen Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) 2231 sayılı kararına aykırı olduğunu savunuyor.
AB ve İngiltere, 20 Ekim’de Rusya’ya insansız hava aracı sattığı iddiasıyla İran’a yaptırım kararları almıştı. E3 olarak adlandırılan İngiltere, Fransa ve Almanya da 21 Ekim’de BM’ye suçlamaların soruşturulması çağrısında bulunmuştu.
